Wstęp
Jednym z bardziej prorynkowych rozwiązań podatkowych wprowadzonych w ostatnich latach jest ryczałt od dochodów spółek kapitałowych, znany szerzej jako estoński CIT. Wszedł on do polskiego systemu prawnego na początku 2021 roku jednak ze względu na liczne obostrzenia, wymagania i komplikacje wbrew planom rządu nie stał się on popularnym rozwiązaniem. Zgodnie z danymi ujawnionymi przez Ministerstwo Finansów w połowie maja 2021 roku na rozliczanie się w „systemie estońskim” zdecydowało się jedynie 360 spółek.
Zmiany w estońskim CIT
Remedium na bolączki ryczałtu od dochodów spółek mają być zmiany prawne przyjęte w ramach tzw. Polskiego Ładu.
Co w zakresie tego rozwiązania podatkowego zmieni się od 1 stycznia 2022?
-
Szerszy katalog podmiotów uprawnionych.
Jak do tej pory do korzystania z tej formy rozliczeń uprawnione były jedynie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcyjne. Do tego grona dołączyły trzy dodatkowe formy prawne: proste spółki akcyjne, spółki komandytowe oraz spółki komandytowo-akcyjne. Warto dodać, że ze względu na rozszerzenie tego katalogu o spółkę komandytową oraz komandytowo-akcyjną z ustawowej nazwy opisywanego mechanizmu zniknęło słowo „kapitałowych”, ponieważ przywołane rodzaje form prawnych przedsiębiorstw zgodnie z KSH zaliczają się do grona spółek osobowych, co spowodowało konieczność dokonania również takiej zmiany.
Paralelnie należy podkreślić, że cały czas warunkiem sine qua non w kontekście korzystania ze zryczałtowanego rozliczania dochodów spółek jest posiadanie przez spółkę tzw. prostej struktury właścicielskiej. W praktyce oznacza to, że podmiot musi być tworzony wyłącznie przez osoby fizyczne oraz nie może współtworzyć innych spółek.
-
Zniesienie limitu przychodów.
Od 1 stycznia tego roku zniknął limit przychodów uprawniających do rozliczania się poprzez opisywaną metodę. W zeszłym roku wynosił on 100 milionów złotych brutto. Jednocześnie należy pamiętać, że ustawa nie przewiduje żadnej minimalnej kwoty przychodu uprawniającej podmiot do korzystania z estońskiego CIT.
-
Nowe stawki.
Wraz z nowym rokiem na omawianym gruncie doszło do zmian w kolejnej bardzo ważnej kwestii, czyli w stawce podatku. Została ona obniżona do 10% w przypadku tzw. małych podatników CIT (czyli tych, którzy osiągnęli przychód brutto nie przekraczający równowartości 2 milionów euro) oraz do 20% dla wszelkich spółek z przychodem przekraczającym tę kwotę.
Wzrostowi uległy z kolei kwoty ulg przypadające wspólnikom „podatników estońskich” przysługujące im przy rozliczeniu podatku PIT od wypłaconej dywidendy.
Wspólnicy „małych” podatników będą mogli od kwoty należnego podatku od wypłaconej dywidendy odliczyć 90% wartości zapłaconego CIT-u przypadającej na ich udział w przedsiębiorstwie. W przypadku „dużych” podatników beneficjenci dywidend będą mogli dokonać tożsamego odliczenia, lecz z tą różnicą, że odliczą sobie 70% uiszczonego CIT-u przypadającego na ich udział w podmiocie. Rozwiązanie to doprowadzi do tego, że efektywne obciążenie podatkowe wypłaconego zysku w mniejszych spółkach wyniesie 20%, a w większych 25%.
Ważną informacją jest to, że obowiązek podatkowy w systemie zryczałtowanym powstaje dopiero z chwilą wypłaty zysku!
Poniżej zamieszczone są grafiki pochodzące ze strony Biznes.gov.pl prezentujące analizy różnic w skutkach podatkowych pod względem rozliczeń w systemie estońskim oraz zwykłym.
Źródło: biznes.gov.pl
-
Zniesienie wymogu ponoszenia nakładów inwestycyjnych.
Kolejną dobrą wiadomością dla osób zainteresowanych estońskim CIT jest zniesienie obowiązku ponoszenia nakładów inwestycyjnych. W 2021 roku obowiązek ten był jedną z głównych przeszkód na drodze do wejścia w ten system jednak jest on już historią.
Poza znowelizowanymi wymogami spółka chcąca przystąpić do systemu estońskiego musi osiągać ponad 50% przychodów z działalności operacyjnej, nie sporządzać sprawozdań finansowych za okres objęty ryczałtem zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, prowadzić działalność poza specjalną strefą ekonomiczną, nie zajmować się działalnością finansową, nie znajdować się w stanie upadłości bądź likwidacji, nie powstać w sposób niezgodny z wymogami stawianymi w artykule 28k 1. 6) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz spełniać wymogi odnośnie zatrudnienia. Precyzując, spółka chcąca wejść w system ryczałtowy musi:
– zatrudniać co najmniej 3 osoby na umowę o pracę w przeliczeniu na pełne etaty przez okres przynajmniej 300 dni w ciągu roku;
Lub
– wydawać miesięcznie kwotę nie niższą niż trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia na wypłaty dla osób zatrudnionych na innej podstawie niż umowa o pracę, które jednocześnie odprowadzają podatek PIT i składki na ZUS;
A w przypadku małych podatników i rozpoczynających działalność jeżeli w pierwszym roku rozliczania się ryczałtem zatrudniają przynajmniej jednego pracownika bądź ponoszą miesięcznie kwotę nie niższą niż jednokrotność przeciętnego wynagrodzenia na wypłaty dla osoby zatrudnionej na innej podstawie niż umowa o pracę, która jednocześnie odprowadza podatek PIT i składkę na ZUS.
Do powyższych kwot zatrudnienia nie można zaliczać wspólników podatnika!
Krokiem, którego nie można uniknąć na drodze do estońskiego CIT, jest złożenie zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Pozytywną nowością jest zmiana wprowadzająca zasadę, że na ryczałt będzie można przejść również w ciągu roku podatkowego pod warunkiem zamknięcia przez podatnika „starych” ksiąg rachunkowych i sporządzenia sprawozdania finansowego zgodnego z ustawą o rachunkowości przed wejściem w nowy system rozliczeniowy.
Podsumowanie
Zmiany w zakresie zryczałtowanego podatku od dochodów spółek są niewątpliwie jednym z najbardziej przyjaznych przedsiębiorcom rozwiązań wprowadzonych w ramach Polskie Ładu. Zasadniczym pytaniem jest to czy sprawią one, że w najbliższych miesiącach wzrośnie zainteresowanie estońskim CIT. Niewątpliwie kierunek najnowszej nowelizacji jest słuszny i ma potencjał, aby przyciągnąć zainteresowanie biznesu.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, rozdział 6b
Autor:
Paweł Pająk